Các nguyên tắc bồi thường bảo hiểm là gì? Nội dung, ý nghĩa của các nguyên tắc bồi thường trong bảo hiểm tài sản và bảo hiểm trách nhiệm dân sự?
Nguyên tắc bồi thường trong bảo hiểm là những là tiêu chuẩn của đa số các hợp đồng bảo hiểm mà lĩnh vực bảo hiểm dựa vào đó để hoạt động. Mục đích của các nguyên tắc này là nhằm đảm bảo vị trí tài chính cho người được bảo hiểm như trước khi có tổn thất xảy ra.
Vậy nguyên tắc bồi thường trong bảo hiểm là gì? Nguyên tắc bồi thường trong bảo hiểm tài sản và bảo hiểm trách nhiệm dân sự có những nội dung gì? Hãy cùng Giải đáp bảo hiểm khám phá trong bài viết dưới đây.

Nội dung bài viết
1. Các nguyên tắc bồi thường trong bảo hiểm là gì?
Nguyên tắc bồi thường trong bảo hiểm là những nguyên tắc cơ bản mà lĩnh vực bảo hiểm dựa vào đó để hoạt động. Nội dung của nguyên tắc bồi thường trong bảo hiểm như sau: “Trong bất kỳ hoàn cảnh nào, lợi ích của chính sách bảo hiểm sẽ không có giá trị vượt quá những tổn thất mà người tham gia bảo hiểm phải chịu”.
Hiểu đơn giản, khi có tổn thất xảy ra, người bảo hiểm phải có cách bồi thường phù hợp cho người được bảo hiểm để đảm bảo cho họ có tình hình tài chính như trước khi có tổn thất xảy ra. Các bên không được lợi dụng bảo hiểm để nhằm mục đích trục lợi cho bản thân.
Mục đích của các nguyên tắc bồi thường trong bảo hiểm là giúp người được bảo hiểm khôi phục lại một phần hoặc toàn bộ tình trạng tài chính như trước khi xảy ra tổn thất, đảm bảo cho họ không nhận được số tiền chi trả nhiều hơn giá trị tổn thất mà họ gánh chịu. Trách nhiệm bồi thường của công ty bảo hiểm cũng chỉ phát sinh khi có thiệt hại do rủi ro bảo hiểm được quy định trong hợp đồng bảo hiểm.
Nguyên tắc bồi thường trong bảo hiểm chỉ áp dụng cho hai loại bảo hiểm đó là bảo hiểm trách nhiệm dân sự và bảo hiểm tài sản, không áp dụng cho bảo hiểm nhân thọ và các nghiệp vụ bảo hiểm con người.
Xem thêm: Thẻ tín dụng hoàn tiền bảo hiểm
2. Những nội dung của nguyên tắc bồi thường trong bảo hiểm
2.1 Thời gian phát sinh hiệu lực bồi thường
Theo các quy định trong nguyên tắc bồi thường bảo hiểm, việc bồi thường chỉ phát sinh khi đáp ứng đủ các điều kiện sau:
– Đã ký kết hợp đồng bảo hiểm và bên mua bảo hiểm đã đóng đủ phí bảo hiểm theo quy định của hợp đồng.
– Hợp đồng bảo hiểm đã được ký kết, trong đó, bên mua bảo hiểm và doanh nghiệp bảo hiểm có thỏa thuận với nhau về việc bên mua bảo hiểm nợ phí bảo hiểm.
– Có bằng chứng chứng minh hợp đồng bảo hiểm đã được giao kết và bên mua bảo hiểm đã đóng đủ phí bảo hiểm.
Thông thường, trách nhiệm bồi thường cũng chấm dứt khi hợp đồng bảo hiểm chấm dứt. Tuy nhiên, doanh nghiệp bảo hiểm vẫn phải chịu trách nhiệm bồi thường trong trường hợp bên mua bảo hiểm không đóng đủ phí bảo hiểm trong khoảng thời gian gia hạn đóng phí. Còn bên mua bảo hiểm có nghĩa vụ phải đóng phí bảo hiểm đến khi hết thời gian gian hạn như trong hợp đồng bảo hiểm đã thỏa thuận.
2.2 Nguyên tắc bồi thường bảo hiểm trong bảo hiểm tài sản
Bảo hiểm tài sản là loại bảo hiểm liên quan tới việc bồi thường tài sản, bao gồm vật có thực, tiền, giấy tờ có giá trị được quy ra tiền và các quyền tài sản. Đối tượng của loại bảo hiểm tài sản là tài sản. Các hình thức bồi thường dành cho bảo hiểm tài sản bao gồm trả bằng tiền mặt, thay thế hoặc sửa chữa tài sản nếu có khả năng.
Khi tham gia bảo hiểm tài sản, người tham gia cần phải nắm rõ các nguyên tắc bồi thường của loại tài sản này. Có ba yếu tố của nguyên tắc bồi thường trong bảo hiểm tài sản mà người tham gia cần nắm rõ là:
Thứ nhất, bồi thường phải được giải quyết theo giá trị thị trường của tài sản tại thời điểm khi có thiệt hại xảy ra và không được vượt quá số tiền bảo hiểm.
Thứ hai, giá trị thị thường hiện hành của tài sản là căn cứ để xác định bồi thường trong quan hệ bảo hiểm tài sản.
Thứ ba, những quy định về nguyên tắc bồi thường trong bảo hiểm tài sản là căn cứ để xác định việc bồi thường. Đây cũng là căn cứ quan trọng để tránh tình trạng trục lợi từ bảo hiểm.
2.3 Nguyên tắc bồi thường trong bảo hiểm trách nhiệm dân sự
Bảo hiểm trách nhiệm dân sự là loại bảo hiểm liên quan tới việc bồi thường những thiệt hại về tài sản, thương tích hoặc bệnh tật cho bên thứ ba, do người được bảo hiểm gây ra.
Dựa trên cơ sở quy định của pháp luật đối với hợp đồng bảo hiểm trách nhiệm dân sự, công ty bảo hiểm sẽ dựa sẽ theo cách thức được quy định trong hợp đồng bảo hiểm để thực hiện thanh toán số tiền bảo hiểm cho người được bảo hiểm.
Đồng thời, nguyên tắc bồi thường trong hợp đồng bảo hiểm trách nhiệm dân sự cũng quy định trách nhiệm bồi thường của công ty bảo hiểm chỉ phát sinh khi người thứ ba yêu cầu người được bảo hiểm bồi thường những thiệt hại do người đó gây ra cho người thứ ba.
3. Bản chất và đặc trưng cơ bản của nguyên tắc bồi thường bảo hiểm
Về bản chất, nguyên tắc bồi thường trong bảo hiểm quy định doanh nghiệp bảo hiểm có trách nhiệm bồi thường cho người được bảo hiểm khi có tổn thất xảy ra, sao cho đảm bảo vị trí tài chính của họ như cũ trước khi tổn thất xảy ra.
Đặc trưng cơ bản của nguyên tắc bồi thường bảo hiểm chính là mức bồi thường phải bằng với mức thiệt hại trên thực tế, không được phép lớn hơn và cũng không được nhỏ hơn so với những gì mà người được bảo hiểm phải gánh chịu.
4. Ý nghĩa của các nguyên tắc bồi thường bảo hiểm
Nguyên tắc bồi thường trong bảo hiểm chỉ được áp dụng đối với bảo hiểm phi nhân thọ và không được áp dụng cho bảo hiểm nhân thọ. Trên thực tế, mức bồi thường thiệt hại hay số tiền bồi thường thiệt hại có thể thấp hơn so với giá trị thị trường hiện hành của tài sản và mức thiệt hại một khoản không nhiều. Mục đích chính nhằm gán trách nhiệm và khuyến khích người tham gia bảo hiểm giữ gìn và bảo vệ tài sản của mình tốt hơn.
Quan trọng hơn, mục đích của bảo hiểm là đảm bảo cho người tham gia bảo hiểm hạn chế được các rủi ro về mặt tài chính. Các nguyên tắc bồi thường trong bảo hiểm phải đảm bảo bồi thường đúng mức tổn thất chứ không được tạo ra nhằm tạo cơ hội cho các cá nhân trục lợi. Người được bảo hiểm phải được nhận đúng và không thể có được lợi ích mà họ không hề có trước đó.
Tuy nhiên, trong một số trường hợp, người tham gia bảo hiểm không được bồi thường hoặc được bồi thường quá ít so với mức tổn thất thực tế mà họ phải chịu. Điều này khiến người được bảo hiểm không được bù đắp những thiệt hại một cách hợp lí và có thể gặp khó khăn trong việc khôi phục đời sống và hoạt động sản xuất kinh doanh. Do đó, mục đích của bảo hiểm không đạt được.
Hi vọng những thông tin trên, chúng tôi đã giúp bạn giải đáp phần nào những thắc mắc về nguyên tắc bồi thường trong bảo hiểm cũng như các nội dung về bồi thường liên quan tới bảo hiểm tài sản và bảo hiểm trách nhiệm dân sự. Nếu bạn đọc cần giải đáp hoặc có nhu cầu tham gia bảo hiểm, hãy liên hệ tới Giải pháp bảo hiểm theo số hotline 0904.227.081 để được tư vấn chi tiết.